01/12/2025 | Yazar: Kaos GL
Türk Tabipleri Birliği, 1 Aralık Dünya AIDS Günü kapsamında sosyal medya hesaplarından açıklama yaptı; “HIV öldürmez, önyargı ve erişim engelleri öldürür” dedi.
Türk Tabipleri Birliği, 1 Aralık Dünya AIDS Günü kapsamında sosyal medya hesaplarından açıklama yaptı. Türk Tabipleri Birliği Halk Sağlığı Kolu ve Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi’nin imzasıyla yayınlanan açıklamada, “HIV öldürmez; bilgi eksikliği, önyargı ve erişim engelleri öldürür” denildi.
Son on yılda HIV vakalarında ciddi bir artışın görüldüğünü belirten Türk Tabipleri Birliği, Türkiye’deki durumu şöyle özetledi:
“1985-2024 yılları arasında Türkiye’de 45.835 HIV pozitif vaka ve 2.438 AIDS vakası bildirildi. Son on yılda HIV vakalarında ciddi bir artış görüldü; yeni tanı alanların yaklaşık %49’u 25-49 yaş aralığındaki genç yetişkinler. Cinsiyet dağılımı halen erkeklerde daha yüksek olmakla birlikte, kadınlarda da artış eğilimi devam ediyor.
Mevcut sayıların gerçek hasta sayısından çok daha düşük olduğu tahmin ediliyor, zira test yaptırmayan ve tanı almamış pek çok kişi bulunuyor. Risk grubundaki herkesin test yaptırabilmesi hâlâ sınırlı. Gündemde şu sorular var: Gerçek hasta sayımız kaç? Risk grubundaki kişiler sağlık hizmetine ulaşabiliyor mu? Test yaptırmak isteyen herkes bunu kolayca yapabiliyor mu?”
“Bilimin geliştirdiği tanı ve tedavi yöntemlerine her hastanın ulaşabilmesini sağlamak gerekiyor” diyen Türk Tabipleri Birliği, dünyadaki bilimsel gelişmelere dair şunları söyledi:
“Her gün ağızdan alınan yüksek etkili antiviral tabletler sayesinde HIV pozitif kişilerde virüs yok edilemese de tamamen baskılanabiliyor. Henüz ülkemizde olmasa da iki ayda bir kas içine enjeksiyonla yapılan uzun etkili antiretroviral tedaviler sayesinde virüsün çoğalması durdurulabiliyor. HIV negatif kişiler için koruma, PrEP enjeksiyonlarıyla kolaylaşıyor; altı ayda bir uygulanacak yeni formülasyonlar geliştiriliyor. Bu gelişmeler, HIV ile yaşamın artık kontrol altına alınabileceğini gösteriyor. Ancak bilim tek başına yeterli değil. Bilimin geliştirdiği tanı ve tedavi yöntemlerine her hastanın ulaşabilmesini sağlamak gerekiyor.”
Türk Tabipleri Birliği, Türkiye’de HIV alanında öne çıkan sorunları ise şöyle sıraladı:
“Anonim ve ücretsiz test hizmetleri hâlâ sınırlı; damgalanma ve gizlilik endişeleri halkın test yaptırmasını engelliyor. Göçmenler, seks işçileri, LGBTQ+ bireyler ve yoksul bölgelerde yaşayanlar için hedeflenmiş programlar yetersiz. Halkı bilgilendirme ve eğitme alanında eksiklikler mevcut; HIV bulaş yolları, korunma ve tedavi seçenekleri konusunda yaygın ve sürekli kampanyalar hâlâ yeterli değil. Türkiye’de uzun etkili tedavi ve PrEP enjeksiyonları henüz ruhsatlı ve geri ödeme kapsamında değil. Bu durum, hem HIV pozitif kişilerin tedaviye erişimini hem de HIV negatif kişilerin korunmasını engelliyor.”
“Sağlık bir haktır ve bilim, ancak eşit erişimle anlam kazanır” diyen Türk Tabipleri Birliği, Sağlık Bakanlığı’na yaptığı çağrıda şu ifadeleri kullandı:
“Test ve tedaviye erişimi yaygınlaştırın, risk gruplarına özel programları güçlendirin, halkı doğru bilgilerle donatacak bilgilendirme kampanyalarını başlatın, uzun etkili tedavi ve PrEP uygulamalarını hızla ruhsatlandırın.”
Etiketler: insan hakları, yaşam, sağlık, sağlık hakkı, hiv, trans, lgbti
