30/07/2025 | Yazar: Yıldız Tar
CIVICUS’un yayımladığı rapor, Türkiye’de LGBTİ+’ların barışçıl gösteri hakkının yok sayıldığını, gözaltı ve tutuklamalarla sistematik biçimde hedef alındığını ortaya koydu. Türkiye, sivil özgürlüklerde ciddi gerileme yaşayan ülkeler listesine alındı.
Türkiye’de LGBTİ+’lara yönelik devlet baskısı, uluslararası insan hakları raporlarına yansıdı. Küresel sivil toplum gözleme platformu CIVICUS Monitor, Türkiye’yi “baskı altında” kategorisine yerleştirdiği raporunda, özellikle Haziran ayında düzenlenen Onur Yürüyüşleri’ne yönelik polis şiddeti ve keyfi gözaltılara dikkat çekti.
İfade, örgütlenme ve barışçıl toplanma özgürlükleri dahil olmak üzere sivil özgürlükleri 198 ülke ve bölgede izleyen çevrimiçi bir platform olan CIVICUS İzleme, Türkiye’yi “baskı altında” kategorisine aldı.
CIVICUS’un bu değerlendirmesine gerekçe olarak CHP’nin Cumhurbaşkanı Adayı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması sonrası protestolara polis şiddetinin yanı sıra; İstanbul Trans ve LGBTİ+ Onur Yürüyüşleri’ndeki gözaltı ve tutuklamalar gösterildi:
“Hak ve özgürlüklere yönelik bu yoğun saldırılar; protestocuları, gazetecileri, avukatları ve LGBTİ+ topluluklarını hedef alan şiddet, sansür, tutuklamalar ve sistematik yıldırma politikalarını içeriyor.”
Türkiye, sondan ikinci
CIVICUS İzleme derecelendirmesine göre Türkiye, bir ülkenin bulunabileceği en kötü ikinci seviye olan “baskı altında” kategorisinde değerlendiriliyor. Bu seviye, ülkede ifade, barışçıl toplanma ve örgütlenme özgürlüklerinin ciddi şekilde kısıtlandığı anlamına geliyor.
Son gelişmelerle birlikte Türkiye, sivil özgürlüklerde ciddi bir gerileme yaşanan Kenya, El Salvador, Endonezya, Sırbistan ve Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte CIVICUS İzleme Listesi’ne dahil edildi.
CIVICUS Avrupa ve Orta Asya Araştırmacısı Tara Petrović’in ifadeleriyle; “Türkiye'deki baskının, kanunların uygulanmasıyla hiçbir ilgisi yok. Bu siyasi bir tasfiye. Hükümet, bir sonraki seçimler öncesinde demokratik muhalefeti ortadan kaldırmak için muhalif olarak algılanan herkese karşı şiddet ve açıkça yasadışı yöntemler kullanıyor.”
Onur Haftası boyunca LGBTİ+ aktivistlerin maruz kaldığı polis şiddeti, gözaltında kötü muamele iddiaları ve savunma hakkına erişimde yaşanan kısıtlamalar da raporda yer buldu. CIVICUS, LGBTİ+ eylemlerine baskıları şöyle özetledi:
“Polis, LGBTİ+ eylemlerine katılanlara yönelik baskıyı da artırdı. Haziran ayında düzenlenen İstanbul Onur Yürüyüşü ve Trans Onur Yürüyüşü polis tarafından şiddet kullanılarak dağıtıldı. İstanbul Onur Yürüyüşleri tarihinde ilk kez, yürüyüşe katılan üç kişi tutuklandı ve aralarında aktivistler, avukatlar ve gazetecilerin de olduğu 52 kişi keyfi olarak gözaltına alındı. Trans Onur Yürüyüşü sırasında ise üçü 18 yaş altı olmak üzere 42 kişi ve aralarında bir turistin de bulunduğu rastgele seçilen dört kişi gözaltına alındı.”
Etiketler: insan hakları, nefret suçları, siyaset, dünyadan, onur yürüyüşü, trans, lgbti, lezbiyen, gey, biseksüel, interseks
