25/11/2025 | Yazar: Yıldız Tar
Trans kadın aktivist Janset Kalan’a 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü’nde, “bacak ve dekoltesinin göründüğü” gerekçesiyle “müstehcenlikten” hapis ve para cezası verildi.
Bugün 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü. Kadına yönelik şiddet konuşulurken, mahkemeden trans kadın aktivist Janset Kalan’a ceza geldi.
Trans kadın aktivist Janset Kalan, kendisine ait olmayan bir sosyal medya hesabından paylaşılan “dekoltesinin ve bacaklarının göründüğü” bir fotoğraf sebebiyle 5 ay hapis cezası ve 400 TL adli para cezasına çarptırıldı.
Müstehcenlik gerekçesi: Bacaklar ve dekoltenin görünmesi!
Ankara 48. Asliye Ceza Mahkemesi, “müstehcenlik” suçu üzerinden karar verdi, hükmün açıklanması geri bırakıldı. Karar, Kalan’a ait olmayan bir sosyal medya hesabında yapılan paylaşımlar yüzünden verildi. Paylaşımdaki fotoğraf, iddianamede “bacakları ve dekoltesinin görünür olduğu” şeklinde yer aldı.
Bu, Janset Kalan’ın aldığı ilk ceza da değildi üstelik. İki yıl önce, Kalan’ın evi basılmış ve telefon ve bilgisayarına el konulmuştu. Suçlama, yine aynıydı: Müstehcenlik!
Kalan, geçen yıl Ankara 19. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen yargılama sonucu 10 ay hapis ve 12500 TL adli para cezası ile cezalandırılmış; kararı istinafa taşımıştı. Aradan daha bir yıl geçmişken; bu sefer kendisine ait olmayan fotoğraflar üzerinden önce ifadeye çağrıldı. Kalan, ifadesinde paylaşım yapılan hesap hakkında suç duyurusunda bulunmak istediğini çünkü hesabın kendisine ait olmadığını söylese de Savcılık, “ifadesine itibar edilmemesi gerektiğini” söyleyerek dava açılmasını istedi.
“Sadece Ankara’da trans kadınlara açılan yüzden fazla dosya var”
Dava açıldı ve bugün görülen duruşmada ceza verildi. Kalan, duruşmasına giderken başka bir trans kadının daha aynı suçtan yargılanmak üzere mahkemede olduğunu gördü. Kalan’ın edindiği bilgilere göre, “Sadece Ankara’da trans kadınlara açılan yüzden fazla dosya var”. Kalan, hem kendi yaşadıklarını hem de “müstehcenlik” suçlamasıyla trans kadınların hedef alınmasını KaosGL.org’a şöyle değerlendirdi:
“İki kere yargılandım, iki kere ceza aldım. Duruşmada hakim, ‘Kes, kes, kes’ diyerek beni konuşturmadı bile. Kopyala, yapıştır bir şekilde kararı verdi. Bu karar önceden verilmiş. Gelmeme gerek bile yokmuş. İddianamede fotoğraflarda bacaklarım ve dekoltemin görünür olduğu söyleniyor. Suç teşkil eden şey benim bacaklarımın ve dekoltemin görünür olması. O kadar korkunç ki. Bu durumda kimse mini elbise giymeyecek, ipli askılı kıyafet giymeyecek, bikini giymeyecek, plajlara gidemeyecek… Kadın bedeni üzerinden bir müstehcenlik tanımı yaptı. İstisnai bir durum da değil bu, çok politik bir yerden hedef alınarak usulsüz bir şekilde yargılandım. Bu, sadece trans kadınlar açısından değil natrans kadınlar açısından da problem teşkil ediyor. Bu karar 11. Yargı Paketi’nde getirilmek istenen yeni düzenlemelerle de çok ilintili. Henüz herhangi bir yasa değişikliği yokken uygulamada trans kadınlar bedenleri üzerinden objeleştiriliyor, cinselleştiriliyor. Buna ses çıkarmak gerekiyor. Bu dosyaların peşini elbette ki bırakmayacağım, gerekirse Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne kadar götüreceğim.”
“Sanal devriye, trans kadınları hedef alıyor”
Kalan’ın Avukatı Nergiz Görnaz, bu kararı da istinafa taşıyacaklarını söyledi. Görnaz, KaosGL.org’a değerlendirmesinde; Emniyete bağlı Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’nın sanal devriye uygulamasının doğrudan trans kadınları hedef aldığını vurguladı:
“Müstehcenlik suçu doğrudan trans kadınlar aleyhine kullanılıyor. Sanal devriye işlemleri doğrudan trans kadınların hesaplarını bulmaya dönük yapılıyor. Trans kadınların sosyal medyadaki varlıkları doğrudan cinselleştiriliyor. Ardından açılan soruşturmalar da usulsüzlüklerle dolu. Usule aykırı telefon incelemeleri mi dersiniz, keyfiyete dayalı yargılamalar mı… En son Janset’in davasında mesela hesabın Janset tarafından açıldığına dair bir araştırmaya dahi gerek duyulmadan karar verildi.”
Janset Kalan kimdir?
Janset Kalan, özellikle uluslararası alanda savunuculuk faaliyetleri yürüten trans kadın bir aktivist. Queer Adana kurucularından, Pembe Hayat ve 17 Mayıs derneklerinde çalıştı. Aynı zamanda Kaos GL Derneği Yönetim Kurulu Üyesi de olan Kalan, on yılı aşkın süredir LGBTİ+ hak savunuculuğu yapıyor.
Etiketler: insan hakları, kadın, medya, dava, özel haber, heteroseksizm, trans, ikili cinsiyet sistemi, lgbti, basın özgürlüğü, ifade özgürlüğü, lezbiyen, gey, biseksüel, interseks
