05/12/2025 | Yazar: Kaos GL
Rapora göre 2024–2025 adli yılında aktivistlere açılan davalarda Onur Yürüyüşleri, 19 Mart protestoları, 8 Mart yürüyüşleri ile çevre ve yerel direniş eylemleri öne çıkan yargılama konuları oldu.
Fotoğraf: Çağlayan Adliyesi, Ilgaz Gökırmaklı, Agos
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin (MLSA) 2024–2025 adli yılı raporu, yayınlandı. Rapora göre son bir yılda 275 dava ve 430 duruşma izlendi.
MLSΑ’nın dava izleme raporuna göre, 2024-2025 adli yılında yargılananların yüzde 52,1’ini aktivistler oluşturdu. Raporda, aktivistlerin çoğunlukla barışçıl eylem ve gösterilere katıldıkları, toplumsal olaylara ilişkin görüş bildirdikleri ya da insan hakları temelli faaliyetlerde bulundukları için yargılandığı belirtildi. Aktivistlere açılan davaların büyük bölümünün “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet”, “kamu düzenini bozma” ya da “örgüt propagandası” suçlamalarıyla ilişkilendirildiği kaydedildi.
Gazeteciler ve öğrenciler en çok yargılanan gruplardan oldu
Rapora göre gazeteciler yüzde 18,1 oranla en sık yargılanan ikinci grup oldu. Bu davalarda haber içerikleri, sosyal medya paylaşımları, röportajlar ve eleştirel yorumlar sıklıkla suç unsuru olarak değerlendirildi. Yargılamaların özellikle “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299), “dezenformasyon” (TCK 217/A) ve “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamaları etrafında yoğunlaştığı ifade edildi.
Raporda ayrıca öğrencilerin yüzde 15 oranla en fazla yargılanan üçüncü grup olduğuna dikkat çekildi. Öğrencilerin, ifade ve toplanma özgürlüklerini kullandıkları için yargılandığı belirtildi. Bu gruba yönelik davaların çoğunun üniversite kampüslerinde veya kamusal alandaki barışçıl eylemler nedeniyle açıldığı; öğrencilere sıklıkla “kanuna aykırı toplantı düzenleme” ve “ihtara rağmen dağılmama” suçlamalarının yöneltildiği aktarıldı.
Aktivistlerin yargılandığı davalarda Onur Yürüyüşleri öne çıktı
Raporda LGBTİ+ aktivistlerinin yargılandığı davalara da yer verildi.
Rapora göre; 2024-2025 adli yılında aktivistlerin yargılandığı davalar arasında özellikle LGBTİ+ Onur Yürüyüşü, 19 Mart süreci protestoları, 8 Mart kadın yürüyüşleri, çevre ve yerel direniş davaları öne çıktı.
Raporda; 23. İstanbul Onur Yürüyüşü gerekçesiyle gözaltına alınan Hivda Selen ve Sinem Çelebi’nin tutuklu olarak yargılandığı belirtildi. Tutuklama oranlarının önceki yıllara göre arttığı ve imza yükümlülüğü, yurtdışı yasağı gibi adli kontrol tedbirlerinin de yaygın biçimde uygulandığı vurgulandı.
HTS kayıtları ve telefon görüşmeleri AYM kararına rağmen delil olarak kullanıldı
Raporda KaosGL.org Genel Yayın Yönetmeni Yıldız Tar’ın HDK dosyası kapsamında yargılandığı davaya da yer verildi. Tar’ın yargılandığı davada HTS kayıtlarının ve yıllar önceki telefon görüşmelerinin AYM kararına rağmen delil olarak kullanıldığı vurgulandı:
“İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın HDK soruşturması kapsamında 18 Şubat’ta gözaltına alınan gazeteciler ve savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği Elif Akgül ve Yıldız Tar ile gazeteciler Ercüment Akdeniz ve Erdal İmrek’in 2012–2014 yıllarındaki haber takibi sırasında yaptıkları telefon görüşmeleri sorgulandı; Akgül, Tar, Akdeniz ve İmrek tutuklandı. Gazeteciler hakkında üyelik davaları devam ediyor.”
Raporu indirmek için tıklayınız.
Etiketler: insan hakları, nefret suçları, siyaset, onur yürüyüşü, dava, trans, lgbti, lezbiyen, gey, biseksüel, interseks, gençlik
