03/09/2025 | Yazar: Kaos GL
Kazakistanlı milletvekilleri LGBTİ+ karşıtı bir yasa tasarısı sunmaya hazır olduklarını söyledi. İnsan hakları kuruluşlarından tepki geldi: “Her türlü girişimi reddedin.”
Kazakistan’da faaliyet gösteren Ulusal Refah Vakfı (NEP), bir kamuoyu araştırması sonucunda ankete katılanların yüzde 67,3'ünün “LGBT propagandasının kısıtlanmasından yana olduğunu” iddia etti. Kazakistanlı milletvekilleri, iddia edilen bulgulara yanıt olarak LGBTİ+ karşıtı bir yasa tasarısı hazırlamaya hazır olduklarını dile getirdi.
Aralarında ILGA Europe, IGLYO ve Transgender Europe’un da olduğu 5 uluslararası insan hakları örgütü, Kazakistan’daki yetkililerin LGBTİ+ karşıtı yasa tasarısını hazırlamasından ve buna ilişkin adımlar atılmasından endişe duyduklarını belirtti:
“Sözde LGBTİ+ karşıtı “propagandayı” yasaklayan herhangi bir yasa tasarısının ilerletilmesi, Kazakistan'da ifade özgürlüğü, ayrımcılık yapmama ve bilgiye erişim haklarını önemli ölçüde zedeleyecektir. Kazakistan Hükümeti ve Parlamentosunu, anayasal garantilere ve uluslararası insan hakları yükümlülüklerine, Birleşmiş Milletler'in 2024-2025 Evrensel Periyodik İnceleme (UPR) döngüsü kapsamında yapılan son taahhütler de dahil olmak üzere, uymaya ve bu tür bir yasa tasarısı hazırlamaktan ve kabul etmekten kaçınmaya çağırıyoruz.”
“LGBTİ+ karşıtı yasalar ruh sağlığı risklerini artırıyor”
LGBTİ+ karşıtı yasaların LGBTİ+’lar üzerinde damgalama, zorbalık ve ruh sağlığı risklerini artırdığını; ifade özgürlüğü, eşitlik ve bilgiye erişim hakları dahil olmak üzere uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve korku ve sessizlik ortamını besleyerek demokratik kurumları zayıflattığını belirten açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Uluslararası insan hakları kuruluşları da birçok ülkede LGBTİ+ karşıtı “propaganda” yasaları hakkında sürekli olarak endişelerini dile getirmiştir. Örneğin, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi, Rusya'nın LGBTİ+ karşıtı “propaganda” yasalarının çocukları korumak için alınan önlemler olarak sunulmasına rağmen, aksine LGBTİ+’ların, çocuklar ve LGBTİ+ ailelerden gelenler de dahil olmak üzere, damgalanmasına ve ayrımcılığa maruz kalmasına yol açtığı sonucuna varmıştır. Komite, bu tür yasalarda kullanılan propaganda tanımlarının belirsizliğinin, özellikle reşit olmayan LGBTİ+ hakları aktivistlerine yönelik istismar ve şiddet dahil olmak üzere, LGBTİ+ topluluğunun hedef alınmasına ve sürekli zulüm görmesine olanak tanıdığından özellikle endişe duymaktadır.”
“LGBTİ+ sivil toplumunun anlamlı ve güvenli katılımını sağlayın”
Kazakistan’da LGBTİ+ karşıtı bir yasanın kabul edilmesinin uluslararası taahhütlerle çelişeceğini belirten açıklamada şu çağrılar yer aldı:
- Sözde “LGBTİ+ propagandasını” yasaklayan her türlü yasa tasarısını veya girişimi tamamen reddedin
- Eşitlik, haysiyet ve ifade özgürlüğü dahil olmak üzere Kazakistan Anayasası'nın ilkelerini koruyun;
- Cinsel yönelim, cinsiyet kimliği ve ifadesi ile cinsel özellikler (SOGIESC) ile ilgili kabul edilmiş tüm UPR tavsiyelerini uygulayın
- LGBTİ+ sivil toplumunun kamusal yaşamda ve politika yapımında anlamlı ve güvenli bir şekilde katılımını sağlayın.
- Böyle bir yasanın yürürlüğe girmesi çocukları korumayacak, onlara zarar verecektir. Toplumu güçlendirmeyecek, bölünecektir. Kazakistan, anayasal değerlerini ve uluslararası yükümlülüklerini korumak için bir fırsata sahiptir. Bunu yapmasını şiddetle tavsiye ediyoruz.
Türkiye'de de LGBTİ+ karşıtı yasa tasarısı gündeme gelmişti
Benzer bir yasa tasarısı geçtiğimiz aylarda Türkiye'de de gündeme gelmiş ancak Meclis'e sunulmamıştı. Tasarı, Adalet Bakanlığınca hazırlanan ve 23 Ocak 2025’te AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi esas alınarak oluşturulmuştu.
2025-2029 dönemini kapsayan ve 5 amaç, 45 hedef ve 264 faaliyetin yer aldığı strateji belgesi, Erdoğan tarafından “Hukukun üstünlüğünü esas alan, gecikmeyen ve öngörülebilir bir adalet sistemi vizyonu ile hazırladığımız yeni strateji belgesi ile etkin ve hızlı işleyen bir adalet sistemi inşa edeceğiz” ifadeleriyle duyurulmuştu.
Söz konusu strateji belgesine dayanarak hazırlanan kanun teklif taslağına KaosGL.org ulaşmıştı. Taslakta, Medeni Kanun ve Ceza Kanunu’nda LGBTİ+’ları açıkça hedef alan değişiklikler yapılması öngörülüyordu. Taslakta, cinsiyetin hukuken tanınmasına yönelik transları hedef alan düzenlemeler, cinsiyet uyum sürecini zorlaştıran prosedürler yer alıyordu. Bunlarla beraber; taslak, Ceza Kanunu'na "biyolojik cinsiyet" ifadesinin eklenmesini öngörerek LGBTİ+ ifade biçimlerini cezalandırmayı planlıyordu; sembolik düğün ve nişan törenlerini yasakladığı gibi LGBTİ+ örgütlerinin yasal takibe takılmasının da önünü açıyordu.
Etiketler: insan hakları, siyaset, dünyadan, trans, lgbti, lezbiyen, gey, biseksüel, interseks
