22/12/2025 | Yazar: Kaos GL
DEM Parti Milletvekili Perihan Koca, trans erkek mahpus Poyraz’ın Sincan Cezaevi’nde ölü bulunmasını Meclis gündemine taşıdı.
DEM Parti Mersin Milletvekili Perihan Koca, trans erkek mahpus Poyraz’ın Sincan Cezaevi’nde şüpheli şekilde ölü bulunmasını Meclis gündemine taşıdı. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’a yanıtlaması üzere soru önergesi sunan Koca, “Poyraz’ın ölümü, trans ve LGBTİ+ mahpusların cezaevlerinde uzun süredir maruz bırakıldığı ayrımcılık, tecrit, sağlık hizmetlerine erişim engelleri ve şiddet riskinin yapısal bir sonucu olarak değerlendirilmelidir. Ceza infaz kurumlarının ayrımcılık yasağı, yaşam hakkı ve işkence yasağı bakımından taşıdığı yükümlülükler göz önüne alındığında, Poyraz’ın ölümünün “intihar” varsayımıyla kapatılmamalı; cezaevi yönetiminin ve infaz rejiminin sorumluluğunu da içine alan kapsamlı, bağımsız ve etkin bir soruşturma yürütülmesi kamuoyunun ve insan hakları kurumlarının ortak beklentisidir” dedi.
Koca, savcılık ve olay yeri inceleme ekiplerinin ancak iki gün sonra hapishaneye geldiğini, tanık mahpusların beyanlarının alınmadığını, delillerin güvence altına alınmadığını, koğuşta kalan mahpuslara ise daha sonra disiplin süreci başlatıldığını hatırlatarak cezaevindeki ağır hak ihlallerinin araştırılması gerektiğini söyledi.
Koca’nın soruları şöyle:
- Sincan Cezaevinde bulunduğu ifade edilen G-3 koğuşu hangi amaç ve hangi mevzuat hükümlerine dayanılarak açılmıştır? Trans ve LGBTİ+ mahpusların bu koğuşta topluca tutulmasının yasal dayanağı nedir?
- Cezaevi müdürü Candaş Orhan Akdemir hakkında ayrımcılık ve nefret uygulamalarına dair şikayetler Bakanlığınızca bilinmekte midir? Cezaevi müdürünün göreve başlamasından yana kurumda ölüm, sağlık ihlali ve ağır hak ihlali vakalarının arttığı iddiası Bakanlığınızca incelenmekte midir?
- G-3 koğuşunda kalan mahpusların havalandırma, ortak alan ve sağlık hizmetlerine erişimlerinin engellendiği; doktora götürülürken dahi tecrit uygulandığı; cinsiyet geçiş sürecinde olan mahpusların hormon tedavisinin zorlaştırıldığı veya tedaviden vazgeçmeye zorlandığı iddiaları doğru mudur?
- 1 Aralık günü G-3 koğuşundaki trans mahpuslar hangi gerekçeyle psikiyatri servisine topluca sevk edilmiştir? Bu karar kim tarafından alınmıştır? Sevk öncesi ve sonrası bir psikiyatrik değerlendirme raporu düzenlenmiş midir?
- Poyraz’ın koğuşta kimsenin bulunmadığı bir zamanda yerleştirilmesi hangi birimin talimatıyla gerçekleşmiştir? Ölümünde kullanılan ipin önceden koğuşta bulunmadığı iddiası araştırılmış mıdır? Poyraz’ın saçlarının kazındığı, belirgin biçimde zayıfladığı ve sağlık durumunun kötüleştiği iddiaları Bakanlığınızca incelenmiş midir? Kendisinin son bir ay içinde hangi sağlık hizmetleri sağlanmıştır?
- Olay anında acil çağrıya rağmen sağlık personelinin gelmediği doğru mudur? Bu olayla bağlantılı görevli sağlık personeli veya infaz koruma memurları hakkında idari işlem başlatılmış mıdır?
- Savcılık ve olay yeri inceleme ekiplerinin cezaevine iki gün sonra gittiği iddiası doğru mudur? Olay günü delil güvenliği için hangi işlemler yapılmıştır? İlk 24 saat içinde kamera kayıtları, koğuş listeleri, vardiya çizelgeleri ve revir-sevk kayıtları toplanmış mıdır? Tanık mahpusların ifadelerinin alınmadığı iddiası doğru mudur? Tanık beyanlarının toplanmasını engelleyen bir idari karar veya uygulama olmuş mudur?
- Poyraz’ın ölümünün ardından koğuşta kalan mahpuslara disiplin soruşturması açıldığı iddiası doğru mudur? Bu uygulamanın gerekçesi nedir?
- Türkiye’de trans mahpusların hormon tedavisine, psikolojik desteğe ve cinsiyet uyum sürecine erişiminde hangi kurallar/standartlar uygulanmaktadır? Yoksa bu eksikliğin giderilmesine yönelik Bakanlığınızca bir çalışma yürütülmekte midir? Cezaevlerinde cinsiyet kimliği ve cinsel yönelim temelli ayrımcılığa karşı zorunlu bir personel eğitimi bulunmakta mıdır?
- Sivil toplum örgütlerinin, baroların ve bağımsız izleme mekanizmalarının trans/LGBTİ+ mahpuslarla görüşmesine yönelik herhangi bir idari kısıtlama var mıdır? Poyraz’ın ölümü sonrası Sincan Cezaevi’nde bağımsız bir izleme yapılması önünde engel bulunmakta mıdır?
Etiketler: insan hakları, nefret suçları, barınma, aile, sağlık, siyaset, sağlık hakkı, heteroseksizm, trans, ikili cinsiyet sistemi, lgbti, lezbiyen, gey, biseksüel, interseks, cezaevi
