11/11/2025 | Yazar: Kaos GL
AB standartlarına uyum amacıyla hazırlanan tasarıdan cinsiyeti “yalnızca biyolojik olarak değiştirilemez kadın ve erkek” şeklinde tanımlayan ifade çıkarıldı: “Arnavutluk eşitliği seçti!”
Arnavutluk hükümeti, Avrupa Birliği standartlarına uyum amacıyla hazırladığı Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Yasası’ndaki cinsiyeti “yalnızca biyolojik olarak değiştirilemez kadın ve erkek” şeklinde tanımlayan ifadeyi tasarıdan çıkardı. LGBTİ+ aktivistleri, bu tanımın yasal cinsiyet tanınmasını fiilen imkansız hale getireceğini ve intersekslere yönelik rıza dışı tıbbi müdahalelerin artmasına yol açacağını vurguluyordu.
Bu düzenlemenin kaldırılmasının ardından parlamento, 30 Ekim’de, toplumsal cinsiyet tanımını İstanbul Sözleşmesi’yle uyumlu hale getiren ve cinsel yönelim, cinsiyet kimliği ile ifadesi temelinde ayrımcılığı yasaklayan yeni Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Yasası’nı kabul etti.
Yasa, son hâliyle mevcut toplumsal cinsiyet eşitliği hükümlerini güçlendiriyor; kadınlar ve kız çocukları için ek koruma ve güvenceler getiriyor; toplumsal cinsiyet, cinsiyet kimliği ve cinsiyet özellikleri temelinde her türlü ayrımcılığı yasaklamayı amaçlıyor.
Yeni düzenlemeye göre, toplumsal cinsiyete dayalı şiddet davalarında ispat yükü artık mağdurda değil faillerde olacak. Ayrıca karar alma mekanizmalarında eşit temsili artırmak için parlamentoda, hükümette, kamu yönetiminde, poliste, diplomatik hizmetlerde ve kamu kurumlarının yönetim ve denetim organlarında kadın temsili için yüzde 30 ila 50 arasında kota uygulanacak.
Yasa, çocuk bakımı veya yaşlı bakımı gibi ücretsiz bakım emeğini de ilk kez gerçek bir ekonomik katkı olarak tanıyor ve hükümeti bu emeği ölçmeye, bütçe politikalarına dahil etmeye zorunlu kılıyor.
“Arnavutluk eşitliği seçti!”
AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Marta Kos, X hesabında yaptığı paylaşımda değişiklikleri memnuniyetle karşıladığını belirtti.
ILGA Europe da yasanın kabul edilmesinin ardından “Arnavutluk, güçlü bir mesaj verdi: Demokrasimiz onur, çeşitlilik ve kapsayıcılık demektir. Bu, yalnızca hukuki bir kazanım değil; LGBTİ+ ve kadın hareketlerinin ortak mücadelesi, korku ve yanlış bilgilendirmeye karşı cesaretin zaferidir” dedi.
Arnavutluk Kadınları Güçlendirme Ağı’ndan Ines Xhelili ise yasanın kabul edilmesinin ardından “Tarihi bir zafer! Bugün Arnavutluk eşitliği seçti! Bu yasanın kabulüyle ülkemiz, eşitliği sadece slogan olarak değil anayasal bir yükümlülük olarak uygulayan bir topluma doğru tarihi bir adım attı” ifadelerini kullandı.
Ülkedeki tartışmalar devam ediyor: Oylama günü “aile yanlısı” gruplar protesto yaptı
Yasa kabul edilse de ülkedeki tartışmalar devam ediyor. Demokrat Parti, kendisini “geleneksel değerlerin savunucusu” olarak konumlandırarak yasaya karşı çıkıyor. Bu sırada ana muhalefet partilerinin desteklediği “aile yanlısı” gruplar perşembe günü parlamento binası önünde protesto düzenleyerek yasanın “çoklu cinsiyet tanımlarını teşvik ettiğini” ve “geleneksel aileye zarar verdiğini” iddia etti.
Etiketler: insan hakları, nefret suçları, siyaset, dünyadan, trans, lgbti, lezbiyen, gey, biseksüel, interseks
